Ustawą z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2025 r., poz. 621) wprowadzono szereg nowych rozwiązań dotyczących zatrudniania cudzoziemców obowiązujących od 01 czerwca 2025 (z pewnymi wyjątkami).
Zmiany dotyczą m.in.: pełnej elektronizacji procedur, zniesienia obowiązkowego testu rynku pracy, obowiązek przekazania kopii umowy do właściwego organu administracji publicznej, zaostrzenia sankcji za nielegalne zatrudnienie oraz nowe zasady dla agencji pracy tymczasowej.
Pełna elektronizacja dotycząca postępowań
Nowa ustawa wprowadza pełną elektronizację procedur związanych z uzyskiwaniem zezwoleń na pracę oraz wpisów oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń dlatego też ma powstać nowy system teleinformatyczny, za pomocą którego będą składane m.in. wnioski, odwołania, zażalenia, pod rygorem, iż złożenie dokumentów w innej formie będzie pozostawione bez rozpoznania.
Elektronizacja nie zostanie wprowadzona natychmiast. Ustawa przewiduje, że organy będą mieć dwa lata od momentu jej wejścia w życie na dostosowanie swoich systemów teleinformatycznych. Dlatego też, określone czynności będą mogły być dokonywane na dotychczasowych zasadach do czasu dostosowania systemu teleinformatycznego do nowej ustawy.
Ustawodawca wskazuje, które czynności mają być wykonane drogą elektroniczną, np. zgodnie z art. 8 ww. ustawy wniosek o wydanie zezwolenia na pracę oraz dokumenty dotyczące wniosku składa się tylko elektronicznie, wnioski składane w inny sposób będą pozostawały nierozpoznane.
Zniesienie Obowiązkowego testu rynku pracy
Wejście w życie nowej ustawy wiąże się ze zniesieniem obowiązku przeprowadzania testu rynku pracy (tzw. testu rynku pracy), czyli wymogu złożenia wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę, tzw. informacji do starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy.
Nowe przepisy przewidują, że w poszczególnych powiatach mogą zostać przyjęte listy „chronionych” zawodów, dla których nie będą wydawane zezwolenia na pracę dla cudzoziemców, co oznacza, że złożenie wniosku o zezwolenie na pracę dla cudzoziemca w zawodzie, który na dzień złożenia wniosku znajdzie się na liście chronionych zawodów określonej przez starostę i zatwierdzonej przez wojewodę, skutkować będzie odmową wydania zezwolenia na pracę.
Minister właściwy do spraw pracy prowadzi rejestr list zawodów, w podziale na powiaty i województwa, i umieszcza go w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego tego ministra oraz w systemie teleinformatycznym, o którym mowa w ustawie z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia.
Obowiązek przekazania kopii umowy do właściwego organu
Na pracodawcy będzie ciążył obowiązek przekazywania danemu organowi kopii umowy zawartej z cudzoziemcem. Umowa musi być sporządzona w języku polskim i przekazana za pomocą systemu teleinformatycznego, o którym mowa w ustawie z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia, przed powierzeniem pracy cudzoziemcowi.
Sankcje za nielegalnie zatrudnienie
Artykuł 84 ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określa wysokość kary grzywny, jaką może zostać obciążony pracodawca za naruszenie przepisów tej ustawy.
Według nowych przepisów kto nielegalnie powierza pracę cudzoziemcowi, podlega karze grzywny od 3000 zł do 50 000 zł. Według starych przepisów powierzenie cudzoziemcowi nielegalne wykonywanie pracy podlegało karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Agencja Pracy Tymczasowej
Agencje pracy zarejestrowane po 1 czerwca 2025 r. będą mogły rozpocząć działalność w zakresie zatrudniania cudzoziemców wymagających podstawy pobytu umożliwiającej pracę na podstawie oświadczenia lub zezwolenia dopiero po upływie 24 miesięcy od daty wpisu do Krajowego Rejestru Agencji Zatrudnienia. Utrata wpisu do rejestru i jego ponowna rejestracja oznacza konieczność odczekania kolejnego dwuletniego okresu karencji.
Na zakończenie warto podkreślić, że nowelizacja przepisów dotyczących zatrudniania cudzoziemców wprowadza szereg istotnych zmian, wykraczających również poza te omówione powyżej, z którymi warto się zapoznać.