29 kwietnia 2025 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE (zwanym dalej: „TSUE”) w Luksemburgu w sprawie C-453/23 (Prezydent Miasta Mielca).
Istota sporu
Spór dotyczył interpretacji przepisów UE o pomocy państwa, tj. art. 107 ust. 1 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwanym dalej:„TFUE”) w kontekście zwolnienia z podatku od nieruchomości dla gruntów, budynków i obiektów tworzących infrastrukturę kolejową – w szczególności prywatnych bocznic – w Polsce w latach 2017–2021.
Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z pytaniem prejudycjalnym, wynikającym ze sporu dotyczącego indywidualnej interpretacji podatkowej. Wniosek w tej sprawie złożyła spółka będąca użytkownikiem działek w rozumieniu przepisów o transporcie kolejowym. Spółka zwróciła się o interpretację, czy nieruchomości, na których znajduje się bocznica wraz z towarzyszącymi budynkami i budowlami, podlegają zwolnieniu z podatku od nieruchomości.
Prezydent Miasta Mielca, który wydał interpretację, stwierdził, że spółce nie przysługuje przedmiotowe zwolnienie. W ocenie organu podatkowego, zastosowanie preferencji podatkowej miałoby charakter selektywny, co oznaczałoby udzielenie pomocy publicznej tylko wybranym podatnikom. W związku z tym – zdaniem prezydenta – ustawodawca powinien był uzyskać wcześniejszą notyfikację i zgodę Komisji Europejskiej na wprowadzenie takiego zwolnienia. Organ argumentował ponadto, że ulga ta zakłóca konkurencję na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej. W konsekwencji odmówił spółce prawa do zastosowania zwolnienia z podatku od nieruchomości.
Stanowisku TSUE
TSUE stwierdził, iż artykuł 107 ust. 1 TFUE należy interpretować w ten sposób, że nie wydaje się, by przepisy państwa członkowskiego, które zwalniają z podatku od nieruchomości grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej, gdy jest ona udostępniana przewoźnikom kolejowym, stanowiły środek, który przysparza beneficjentom tego zwolnienia selektywnej korzyści.
Tym samym zwolnienie z podatku od nieruchomości dla infrastruktury kolejowej nie stanowi pomocy państwa, ponieważ:
Skutki wyroku
Właściciele bocznic kolejowych, którzy już zastosowali zwolnienie, nie będą musieli zwracać podatku z odsetkami jako nielegalnej pomocy publicznej. Zgodnie z wyrokiem TSUE zwolnienie z podatku od nieruchomości dla bocznic kolejowych nie narusza reguł konkurencji.
Podatnicy, którzy dotychczas nie złożyli wniosku o stwierdzenie nadpłaty, lecz wobec których nie upłynął jeszcze pięcioletni termin, o którym mowa w art. 80 § 1 Ordynacji podatkowej, będą mogli wystąpić z takim wnioskiem i odzyskać nadpłacony podatek.
Z kolei prawomocnie zakończone postępowania sądowoadministracyjne, w których zapadły niekorzystne dla podatników wyroki, mogą – w świetle wyroku TSUE – stanowić podstawę do ich wznowienia.